Sách giáo khoa Công nghệ giáo dục (SGK CNGD) Tiếng Việt lớp 1 gây tranh cãi dư luận xã hội trong thời gian vừa qua nhưng ít ai biết rằng cuốn sách đã được áp dụng ở một trường tiểu học danh tiếng cách đây 40 năm và được thí điểm ở nhiều trường khác. Dưới đây là những lý do khiến sách được áp dụng rộng rãi ở các trường tiểu học trên toàn quốc, theo chia sẻ của Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nam Anh (Nam Đàn, Nghệ An) từ trước năm 2000.

>>> GS Hồ Ngọc Đại: "Tôi không tức giận, không chấp những người thiếu hiểu biết"

>>> Vụ SGK Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục: Danh tiếng hay mang tiếng?

>>> Những phát ngôn “GÂY SỐC” của GS.Hồ Ngọc Đại

Giáo sư Hồ Ngọc Đại trả lời pv báo chí

7 lý do khiến nhiều người thích sách của GS Đại

1. Về quan điểm

Theo GS Hồ Ngọc Đại, điều kiện sống của con trẻ đã thay đổi, chúng được ăn ngon mặc đẹp, sống sung túc trong những tòa nhà kiên cố, có phòng riêng, đi học được đón đưa bằng xe sang,…Vậy thì tại sao đến trường lại phải sở hữu công cụ học cũ. Sự hiện đại trong khoa học và công nghệ mà các em được tiếp nhận đó là chương trình Công nghệ giáo dục Tiếng Việt lớp 1.

2. Mục tiêu của chương trình

GS Đại đặt ra ba mục tiêu: đọc viết thành thạo, viết đúng luật chính tả và không bao giờ tái mù (nghe được thì đọc được, viết đúng). Nhờ nắm chắc cấu trúc ngữ âm Tiếng Việt và luật chính tả mà các em có thể tư duy để nghe, đọc và viết những từ mới. Như vậy, chúng sẽ phát triển tư duy khoa học theo các việc làm bằng sức lao động và sản phẩm của mình.

3. Cơ sở khoa học của SGK CNGD

Mọi nội dung kiến thức là thành tựu về ngữ âm tiếng Việt được đưa vào nhẹ nhàng, đơn giản, dễ làm. Chương trình dạy có hệ thống và nền tảng, bắt đầu từ tiếng, âm, vần, từ, câu, đoạn, tạo nên sự kiểm soát của giáo viên và học sinh. Giáo viên làm chu đáo, cẩn thận sẽ cho ra sản phẩm đồng loạt, đều và đẹp. Về độ phân hóa, có những yêu cầu cơ bản và nâng cao. Nổi bật của chương trình này là tính vững chắc, học sinh học đâu biết đấy, học đâu chắc đấy và cảm thấy hạnh phúc trong quá trình học.

Cách đánh vần theo sách của giáo sư Đại gây tranh cãi trong thời gian qua

4. Quy trình dạy học rõ ràng

Điều này thể hiện ở 4 việc:

1. Học ngữ âm
2. Kỹ năng viết
3. Đọc ( kết quả của 1 và 2)
4. Đọc lại (tổng hợp 1,2,3)

Kiến thức, kỹ năng luôn được củng cố một cách chắc chắn trong từng việc của tiết học. Sự vững chắc đạt được nhờ hai yếu tố: giải quyết dứt điểm (từng đơn vị học) và nhắc lại thường xuyên, nhắc lại khi có cơ hội.

5. Kỹ thuật dạy học

Thầy cô giáo ở trường dạy còn học sinh làm theo chứ thầy cô không làm hộ sau đó chỉnh sửa.Các lệnh của giáo viên đều được thay thế bằng mã hóa ký hiệu nên giờ dạy rất nhẹ nhàng, khoa học, hiện đại. Bản chất là hình thành ở trẻ ý thức tự học. Trẻ tự làm ra sản phẩm của trẻ và từ đó phát triển sự tự tin.

6. Nội dung bài học ưu Việt

Sự ưu Việt có nhiều nhưng thể hiện rõ nhất trong 3 điểm sau:

1. Toàn bộ bài học trong chương trình đã quét hết tất cả các tiếng có trong Tiếng Việt, kể cả tiếng có vần ít gặp và khó đọc mà trước đây chương trình hiện hành không đưa vào (ví dụ quàu quàu, quều quào, chuếnh choáng...).
2. Trong một bài có rất nhiều tiếng. Ví dụ khi dạy bài ênh, êch, các em sẽ được học và tự ghi nhớ hết tất các tiếng có chứa hai vần đó (khác với chương trình hiện hành các em chỉ học vần, các từ khóa và từ ứng dụng). Ngoài ra, học sinh còn nắm được luật chính tả vần êch chỉ có dấu thanh sắc, thanh nặng đi kèm.
3. Sự đa dạng về thể loại phù hợp với tâm lý, tạo hứng thú cho các bé. Ví dụ bài Bé xách đỡ mẹ; Cáo và quạ... Ý nghĩa nhân văn sâu xa của các bài học còn giúp bồi dưỡng tình yêu nước, lòng tự hào dân tộc, các truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta qua các bài về lịch sử.

7. Kết quả đạt được

Học sinh sau khi học theo SGK CNGD sẽ biết cách làm việc hiệu quả, khoa học, nghiêm túc và kỷ luật. Học sinh cảm thấy nhẹ nhàng, thú vị mà đọc viết trơn tru nhờ nắm chắc luật chính tả và cấu tạo âm tiếng Việt. Tuy nhiên những năm đầu áp dụng giảng dạy sẽ gặp khó khăn.

Ngoài 7 lý do để  kết luận hiệu quả khi áp dụng sách của giáo sư Đại, Hiệu trưởng này còn chia sẻ một số lưu ý khi thực hiện chương trình:

• Làm mẫu cho học sinh phải chính xác.
• Tận dụng tối đa các ký hiệu, tín hiệu trên lớp.
• Kiểm soát cá nhân, phân hóa học sinh thường xuyên
• Đánh giá, nhận xét học sinh công bằng, khách quan
• Giáo viên phải có kiến thức thực sự
• Phải làm theo thiết kế của GS Đại,...

Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch tổng hợp