Tetracycline là loại thuốc kháng sinh được sử dụng phổ biến với mục đích chữa trị nhiễm trùng và mụn trứng cá. Vậy công dụng cụ thể của thuốc là gì? Cách dùng ra sao? Cần lưu ý gì? Hãy cùng Trường Cao Đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch tìm hiểu qua bài viết tổng hợp dưới đây.

Thuốc Tetracyclin là thuốc gì?

Tetracyclin là loại thuốc kháng sinh có thành phần chính là Tetracycline hydrochloride. Thuốc được điều chế dưới dạng viên nén 250mg, viên nén 500mg và mỡ tra mắt hàm lượng tetracyclin 1%.

Cơ chế hoạt động của thuốc: ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.

Tác dụng của thuốc tetracyclin

Như đã nói ở trên, Tetracyclin được sử dụng trong điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra như cảm cúm, cụ thể như sau:

• Các bệnh do nhiễm khuẩn do rickettsia, chlamydia, xoắn khuẩn, lậu cầu, tả, nhiễm khuẩn đường sinh dục, hô hấp, tiết niệu.
• Các triệu chứng do vi khuẩn nội bào gây ra như: mụn trứng cá, đau mắc, dịch hạch.
• Điều trị bệnh do sinh vật đơn bào gây ra như loét dạ dày, tá tràng, sốt rét bằng cách kết hợp với những kháng sinh khác.

Việc sử dụng không cần thiết hoặc lạm dụng bất kỳ loại kháng sinh nào có thể làm giảm tính hiệu quả của thuốc.

• Những loại thuốc trị mụn tốt nhất giúp da sáng mịn nhanh
• Giải độc gan, ngừa mụn với thuốc Boganic

Thuốc Tetracyclin giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.

Cách dùng thuốc Tetracyclin hiệu quả

Thuốc Tetracyclin chỉ đạt được hiệu quả tối đa khi người bệnh tuân thủ các nguyên tắc sử dụng sau:

Thời gian uống thuốc: tốt nhất là vào lúc bụng đói, tầm 1 đến 2 tiếng đồng hồ trước giờ ăn,

Nên cân nhắc việc dùng chung thuốc với thức ăn nếu người bệnh có triệu chứng khó chịu ở dạ dày.

Trừ khi có chỉ định khác của bác sĩ, người bệnh nên uống thuốc với một ly nước tầm 240 ml.

Sau khi uống thuốc trong vòng 10 phút thì không nên nằm ngay và cũng không được dùng thuốc ngay trước giờ đi ngủ.

Trong trường hợp dùng bất kỳ các loại thuốc nào có chứa magie, nhôm, hoặc canxi trước khoảng thời gian từ 2-3 giờ trước khi uống Tetracyclin

Thực hiện nguyên tắc này khi dùng các sản phẩm sữa (như sữa, sữa chua), nước ép giàu canxi, bismuth subsalicylate,chất sắt, và kẽm.

Để nồng độ thuốc trong cơ thể được duy trì ổn định và kháng sinh hoạt động hiệu quả, hãy dùng thuốc vào các khoảng thời gian cố định và đều nhau.

Người bệnh cần kiên trì dùng thuốc đến hết liệu trình cho dù nhận thấy tình trạng bệnh biến mất sau vài ngày. Hành động này có thể gây đến tình trạng tái nhiễm trùng.

Khi dùng thuốc dạng mỡ, người bệnh chỉ nên dùng để tra mắt hoặc bôi ngoài da.

Trong trường hợp hết liệu trình mà vẫn chưa thuyên giảm hoặc thậm chí nặng hơn bệnh thì bệnh nhân cần thông báo với bác sĩ.

Liều lượng sử dụng thuốc Tetracyclin

Tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng của sức khỏe mà liều lượng thuốc được điều chỉnh cho phù hợp:

Ở trẻ em

• Nếu đối tượng là trẻ dưới 8 tuổi thì không nên sử dụng thuốc Tetracyclin
• Đối tượng là trẻ trên 8 tuổi: dùng 25 – 50mg/kg hàng ngày và chia nhỏ thành 4 liền bằng nhau.

Ở người lớn

• Với mục đích chữa trị mụn trứng cá: Uống 500mg/ngày và 2 lần/ngày. Uống liên tục trong 14 ngày hoặc có thể lâu hơn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tính chất của nhiễm trùng.
• Với mục đích điều trị viêm phế quản: dùng 500mg sau mỗi 6 giờ trong khoảng 10 ngày.
• Với mục đích điều trị bệnh nhiễm khuẩn Helicobacter pylori: dùng 500mg sau mỗi giờ, uống đều đặn trong 2 tuần. Ngoài thuốc Tetracyclin thì cần uống kèm với thuốc metronidazole, bismuth và thuốc kháng H2.
• Với mục đích điều trị chứng viêm khớp, viêm tim: dùng 500mg sau mỗi 6 giờ. Uống thuốc đều đặn, đúng thời gian từ nửa tháng đến một tháng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tính chất của bệnh.
• Với mục đích điều trị bệnh Brucella: dùng 500mg và mỗi ngày 4 lần. Uống liên tục trong 3 tuần. Đồng thời, thực hiện tiêm bắp streptomycin 1 g 2 lần/ngày/tuần đầu và 1 lần/ngày/tuần 2.
• Với mục đích điều trị nhiễm khuẩn Chlamydia: dùng 500mg, mỗi ngày uống 4 lần. Thực hiện uống liên tục trong một tuần.

Tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc Tetracyclin

Như những loại thuốc kháng sinh khác, thuốc Tetracyclin có thể gây ra một số tác dụng phụ đặc biệt là khi dùng thuốc quá liều hoặc sai cách.

Một số tác dụng phụ ít nghiêm trọng của thuốc:

• Hiện tượng sưng đau ở vùng trực tràng và bộ phận sinh dục
• Lưỡi xuất hiện tình trạng sưng gây cảm giác khó nuốt hoặc có đốm trắng ở môi hoặc trong miệng.Triệu chứng ngứa ngáy, bị nấm candida và tiết dịch âm đạo
• Xuất hiện cảm giác buồn nôn, nôn, bị tiêu chảy và khó chịu dạ dày.

Một số tác dụng phụ nghiêm trọng hơn:

• Hiện tượng phát ban, rộp da và lột nh
• Cảm giác lú lẫn, suy nhược
• Hiện tượng sốt, đau đầu khó chịu, giảm thị lực
• Đau dạ dày dữ dội, tim đập nhanh, nôn mửa
• Cơ thể rất dễ bị chảy máu và thâm tím
• Cảm giác chán ăn, bỏ bữa,vàng da, xanh xao

Khi thấy cơ thể xuất hiện những phản ứng và có xu hướng nguy hiểm, người bệnh phải đến ngay các trung tâm y tế để cấp cứu.

Thuốc Tetracyclin có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng

Những lưu ý khi dùng thuốc Tetracyclin

Người bệnh nên lưu ý các trường hợp chống chỉ định dùng thuốc Tetracyclin sau đây:

• Đối tượng là phụ nữ đang trong thời gian thai kỳ hoặc đang cho con bú
• Trẻ em dưới 8 tuổi có ý định dùng thuốc
• Những người mắc các bệnh lý về gan và thận nghiêm trọng
• Những ai quá mẫn cảm và dị ứng với các thành phần của thuốc có ghi trên bao bì

Để tránh các tương tác thuốc xảy ra dẫn đến giảm tác dụng của thuốc và gia tăng tác dụng phụ, người dùng cần lưu ý :

• Tuyệt đối không dùng Tetracyclin song song với muối canxi, nhôm, sắt và sữa
• Cần cân nhắc khi dùng thuốc Methoxyfluran vì  thuốc này có khả năng gia tăng độc tính của Tetracyclin trên thận
• Thuốc phenytoin, barbiturat làm giảm hoạt tính kháng khuẩn của thuốc Tetracyclin

Hy vọng rằng các bạn sẽ có được những thông tin tham khảo bổ ích về thuốc Tetracyclin và rút ra được cách dùng hiệu quả và an toàn nhất.

Khoa Dược Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch TPHCM tổng hợp