Hội chứng Cushing xảy ra khi nồng độ hormone cortisol cao bất thường. Điều này có thể xảy ra vì nhiều lý do nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là lạm dụng thuốc corticosteroid.

>>> Đau bụng dưới là dấu hiệu của những bệnh gì?

>>> Những dấu hiệu nhận biết bạn đã bị trầm cảm sau sinh

Những ai dễ mắc hội chứng cushing

Bác sĩ có thể đề nghị làm một số xét nghiệm chẩn đoán và phương pháp điều trị khác nhau. Trong hầu hết các trường hợp, thuốc có thể giúp bạn kiểm soát tốt mức độ cortisol. Hội chứng Cushing còn được gọi là hypercortisolism.

Các triệu chứng của hội chứng Cushing là gì?

Các dấu hiệu điển hình nhất của hội chứng Cushing là:

• Tăng cân
• Béo phì
• Tích lũy chất béo, đặc biệt là ở phần giữa cơ thể , khuôn mặt (gây ra khuôn mặt tròn quá mức) và giữa vai và lưng trên (u vai thịt bắp), vết rạn màu tím trên ngực, cánh tay, bụng và đùi.
• Da mỏng dễ bị bầm
• Vết thương ngoài da chậm lành
• Mụn trứng cá
• Mệt mỏi
• Yếu cơ
• Không dung nạp lượng đường
• Cơn khát tăng dần
• Đi tiểu nhiều
• Loãng xương
• Huyết áp cao
• Đau đầu
• Rối loạn chức năng nhận thức
• Lo ngại
• Cáu gắt
• Phiền muộn
• Tăng tỷ lệ nhiễm trùng
• Phụ nữ cũng có thể nhận thấy nhiều lông mặt và cơ thể, kinh nguyệt mất hoặc không đều .

Đàn ông cũng có thể mắc chứng:

• Rối loạn cương dương
• Mất hứng thú tình dục
• Giảm khả năng sinh sản

Trẻ em mắc bệnh này thường béo phì và có tốc độ tăng trưởng chậm hơn.

Hội chứng cushing có những biểu hiện gì?

Nguyên nhân của hội chứng Cushing là gì?

Trước khi tìm hiểu nguyên nhân của hội chứng cushing thì cần nắm sơ qua vài nét về tuyến thượng thận,  sản xuất cortisol giúp ích cho một số chức năng của cơ thể, bao gồm:

• Điều hòa huyết áp và hệ tim mạch
• Giảm phản ứng viêm của hệ miễn dịch
• Chuyển hóa carbohydrate, chất béo và protein thành năng lượng
• Cân bằng tác dụng của insulin
• Căng thẳng thường xuyên

Cơ thể bạn có thể sản xuất lượng cortisol cao vì nhiều lý do, bao gồm:

• Stress nặng, liên quan đến một bệnh cấp tính, phẫu thuật, chấn thương hoặc mang thai, đặc biệt là trong ba tháng cuối của thời thai kì.
• Vận động thể chất
• Suy dinh dưỡng
• Nghiện rượu
• Trầm cảm, tâm lý hoảng sợ

Nguyên nhân thường gặp nhất của hội chứng Cushing là việc sử dụng các thuốc corticosteroid như prednisone ở liều cao trong một thời gian dài. Các bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc này để ngăn chặn sự từ chối của một cơ quan cấy ghép. Họ cũng sử dụng chúng để điều trị các bệnh viêm nhiễm, chẳng hạn như lupus và viêm khớp. Steroid liều cao để điều trị đau lưng cũng có thể gây ra hội chứng này.

Steroid liều thấp hơn ở dạng thuốc hít, chẳng hạn như thuốc dùng cho bệnh hen suyễn, bệnh chàm thường không đủ để gây ra hội chứng Cushing.

Các nguyên nhân khác bao gồm:

• Một khối u tuyến yên trong đó tuyến yên tiết ra quá nhiều hoóc môn vỏ thượng thận, còn được gọi là bệnh Cushing.
• Hội chứng ACTH ngoài tử cung, gây ra các khối u thường xảy ra ở phổi, tuyến tụy, tuyến giáp hoặc tuyến ức.
• Sự bất thường ở tuyến thượng thận hoặc khối u
• Hội chứng Cushing thường không di truyền nhưng có thể có xu hướng di truyền để phát triển khối u của tuyến nội tiết.

Hội chứng Cushing được chẩn đoán như thế nào?

Hội chứng Cushing do nhiều nguyên nhân khác nhau. Chẩn đoán được thực hiện dựa trên mức độ cortisol bất thường trong cơ thể. Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra thể chất và xem xét lịch sử và triệu chứng. Họ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, bao gồm:

• Xét nghiệm cortisol nước tiểu 24 giờ
• Đo cortisol huyết tương nửa đêm và đo cortisol nước bọt vào ban đêm.
• Một thử nghiệm ức chế dexamethasone liều thấp
• Bác sĩ vẫn phải xác định nguyên nhân của việc sản xuất cortisol dư thừa qua các xét nghiệm kích thích hormone giải phóng corticotropin và xét nghiệm ức chế dexamethasone liều cao. Họ cũng có thể yêu cầu các nghiên cứu hình ảnh, chẳng hạn như quét CT và MRI.

Hội chứng Cushing được điều trị như thế nào?

Điều trị bệnh cushing phụ thuộc vào nguyên nhân. Bác sĩ của bạn có thể kê toa một loại thuốc làm giảm sản xuất cortisol ở tuyến thượng thận hoặc giảm sản xuất ACTH ở tuyến yên hoặc loại thuốc khác ngăn chặn tác dụng của cortisol trên các mô.

Nếu bạn sử dụng corticosteroid, có thể cần phải thay đổi thuốc hoặc liều lượng. Tuy nhiên tuyệt đối không được tự ý thay đổi mà cần sự cho phép của bác sĩ.

Các khối u có thể là ác tính, có nghĩa là ung thư, hoặc lành tính , có nghĩa là không ung thư. Phẫu thuật cắt bỏ có thể là cần thiết. Bác sĩ cũng có thể đề nghị xạ trị hoặc hóa trị .

Biến chứng có thể xảy ra là gì?

Nếu bạn không được điều trị, hội chứng Cushing có thể dẫn đến:

• Xương  gãy
• Mất cơ bắp và yếu
• Huyết áp cao
• Tiểu đường tuýp 2
• Nhiễm trùng
• Mở rộng của một khối u tuyến yên
• Sỏi thận
• Hội chứng Cushing do khối u tuyến yên có thể cản trở việc sản xuất các hormone khác.

Càng bắt đầu điều trị sớm, kết quả mong đợi càng tốt. Tất nhiên hiệu quả còn phụ thuộc vào nguyên nhân và liệu pháp thực hiện. Có thể mất nhiều thời gian để các triệu chứng của bạn được cải thiện. Hãy chắc chắn hỏi bác sĩ để được hướng dẫn chế độ ăn uống lành mạnh, tái khám đúng hẹn.

Ngoài ra, mọi người nên tăng cường cập nhật kiến thức về cách phòng ngừa bệnh tật bằng việc đọc báo, xem Ti Vi, nghe đài; tham gia các chương trình giáo dục sức khỏe ở địa phương,…

Ban tư vấn tuyển sinh Cao đẳng Dược TPHCM tổng hợp